Hotline: 038 991 2221
Vì sao trẻ không nghe lời cha mẹ?
Thỉnh thoảng cha mẹ sẽ phải đối mặt với việc dường như con không muốn nghe lời hoặc có lúc là hoàn toàn phớt lờ mình. Cha mẹ sẽ cảm thấy mình phải nhắc đi nhắc lại một vài việc đến độ mệt mỏi hay thậm chí là bực tức. Vậy tại sao trẻ lại có thái độ như vậy? Chúng ta cùng tìm hiểu nhé!
1, Nguyên nhân vì sao trẻ không lắng nghe?
a, Cha mẹ đang nói quá nhiều và dài dòng.
Nói tóm gọn và tập trung vào một hoặc hai điểm là cách tốt nhất để cha mẹ có thể sử dụng khi nói chuyện với trẻ. Nếu cha mẹ nói cho con một loạt những thứ con cần phải nhớ, phải làm thì có thể sẽ khó khăn cho trẻ trong việc theo sát được như đúng mong muốn của bạn. Tương tự, nếu cha mẹ sử dụng những từ ngữ khó hiểu hay quá tập trung vào việc giải thích sẽ làm loãng thông tin chính mà bạn muốn con biết.
b, Trẻ đang tập trung vào một việc khác
Thường thì trẻ sẽ duy trì một độ tập trung cao với những gì mình đang làm, chẳng hạn như xem một chương trình trên TV hay đang nhập tâm vào một trò chơi và khi ấy trẻ sẽ không nghe thấy được những gì bạn nói. Giống như người lớn, trẻ em có thể hoàn toàn bị cuốn hút vào một thứ gì đó mà vì vậy không nghe thấy người lớn nói chứ không phải là con đang không nghe chúng ta. Tuy vậy, cha mẹ có thể nhìn thấy khía cạnh tích cực ở đây là con đang rèn luyện cho mình khả năng tập trung và cha mẹ có thể để con tập trung toàn bộ vào lời nói của mình bằng cách đến gần con, nhìn con và nói chuyện trực tiếp.
c, Cha mẹ giao tiếp với con khi chính bản thân mình đang làm một việc khác
Ví dụ ở đây là cha mẹ đang bận nấu cơm hoặc đang phơi quần áo và cha mẹ muốn nhắc con dọn dẹp đồ chơi hay làm bài tập nên cha mẹ nói thật to từ phòng này qua phòng khác. Điều đấy rất nên tránh vì trẻ sẽ rất khó có thể tập trung vào những gì cha mẹ nói. Cha mẹ hãy cố gắng tập cho bản thân thói quen là dành một ít thời gian để đi đến chỗ trẻ và nói trực tiếp cho trẻ nghe. Cơ hội trẻ lắng nghe mình nói cũng sẽ tăng lên nếu bạn hoàn toàn chú tâm vào những gì mình đang yêu cầu trẻ.
d, Cha mẹ đang mắng hoặc chỉ trích trẻ
Đây là một điều mà các gia đình tại VN hay mắc phải. Bản thân chúng ta khi bị mắng hoặc chỉ trích thường có tâm trạng không tốt và khả năng tập trung sẽ giảm đi. Chính vì vậy, khi cha mẹ làm vậy với trẻ, đứa trẻ cũng sẽ cảm thấy không thoải mái và không muốn lắng nghe.
e, Cha mẹ ra lệnh hoặc nài nỉ
“Nhặt đồ lên ngay!”hoặc “Con ơi, con có thể nhặt đồ chơi lên được không?” đều sẽ mang lại một kết quả theo thời gian là trẻ sẽ không nghe lời bạn nói.
f, Hành động và lời nói của cha mẹ không nhất quán
Khi cha mẹ liên tục yêu cầu trẻ nhặt đồ chơi lên, trẻ không nghe nhưng lại không có giải pháp để trẻ chấm dứt hành động này thì chính cha mẹ cũng đang gián tiếp dạy cho trẻ rằng mình vẫn có thể tiếp tục lờ việc này đi được.
2, Làm thế nào để trẻ biết lắng nghe lời cha mẹ?
a, Nhìn trực tiếp vào mắt trẻ
Cha mẹ có thể hạ mình xuống để mình ngang với tầm nhìn của trẻ khi muốn nói chuyện với trẻ. Đây không chỉ là cách hay để chắc chắn rằng trẻ hoàn toàn tập trung vào những gì mình nói mà cũng tạo cho trẻ một hành vi tốt khi thật sự lắng nghe lời người khác nói khi có người nói chuyện với mình.
b, Lắng nghe lời nói của trẻ
Trẻ sẽ học cách lắng nghe lời người khác nói từ chính bản thân cha mẹ. Chẳng hạn nếu cha mẹ tập trung lắng nghe khi trẻ nói chuyện với mình thì trẻ cũng sẽ làm tương tự như vậy khi cha mẹ nói với trẻ.
c, Hãy tìm hiểu vì sao trẻ không lắng nghe lời mình nói
Hãy nghĩ về việc điều gì khiến trẻ không chú tâm vào câu nói của bạn. Bản thân mình có đang yêu cầu trẻ phải tự làm cái gì quá khó với khả năng? Trẻ đang ở trong trạng thái như thế nào? … Đó chính là những câu hỏi mà cha mẹ cần phải trả lời nếu muốn khắc phục vấn đề trẻ không nghe lời.
d, Giữ bình tĩnh
Có 2 lý do để cha mẹ cần duy trì cho mình sự bình tĩnh đó là:
+ Khi bạn tức giận, bạn đang cho trẻ thấy rằng bạn đang mất bình tĩnh.
+ Khi bạn la mắng trẻ, lúc đầu trẻ sẽ nhanh chóng nghe lời bạn nhưng về lâu dài nó sẽ mất tác dụng.
e, Giải thích cho trẻ hiểu rằng việc không lắng nghe là hành động thiếu tôn trọng người khác
Nói cho trẻ biết rằng không nghe hay phớt lờ lời nói của người khác khi họ đang nói chuyện với mình thì không phải là một cách hay để ứng xử với người khác.
f, Thêm chút thú vị vào yêu cầu để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn
Ví dụ nếu cha mẹ cảm thấy bực bội vì trẻ không dậy đúng giờ để đi học, cha mẹ có thể tổ chức cuộc thi xem ai là người chiến thắng khi ra khỏi nhà trước. Sử dụng trí tưởng tượng của mình để khuyến khích trẻ hợp tác thay vì đơn thuần chỉ đưa ra yêu cầu.
g, Để trẻ thử trải nghiệm cảm giác bị phớt lờ
Đảm bảo là trẻ biết trước được rằng bạn sẽ thực hành biện pháp này để trẻ biết rằng bạn không phớt lờ trẻ mãi. Đặt thời gian khoảng 20 phút (nhiều hay ít tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ và cách trẻ phản ứng) và nói với trẻ rằng trong khoảng thời gian ấy bạn sẽ không đáp lại lời của trẻ. Sẽ không mất nhiều thời gian để trẻ hiểu được rằng cảm giác là như thế nào khi có người bạn muốn nói chuyện lại phớt lờ bạn.
3, Lời nhắn gửi
Xây dựng cho trẻ một thói quen giao tiếp tốt là cả một quá trình và cần nhiều thời gian để có được. Thay vì mong đợi trẻ luôn phải vâng lời ngay từ lần đầu tiên cha mẹ nói, hãy nhìn nhận nó như là một quá trình phát triển để trẻ và bạn có thể tiếp tục luyện tập và tạo dựng được cho mình một mối quan hệ bền vững.
1, Nguyên nhân vì sao trẻ không lắng nghe?
a, Cha mẹ đang nói quá nhiều và dài dòng.
Nói tóm gọn và tập trung vào một hoặc hai điểm là cách tốt nhất để cha mẹ có thể sử dụng khi nói chuyện với trẻ. Nếu cha mẹ nói cho con một loạt những thứ con cần phải nhớ, phải làm thì có thể sẽ khó khăn cho trẻ trong việc theo sát được như đúng mong muốn của bạn. Tương tự, nếu cha mẹ sử dụng những từ ngữ khó hiểu hay quá tập trung vào việc giải thích sẽ làm loãng thông tin chính mà bạn muốn con biết.
b, Trẻ đang tập trung vào một việc khác
Thường thì trẻ sẽ duy trì một độ tập trung cao với những gì mình đang làm, chẳng hạn như xem một chương trình trên TV hay đang nhập tâm vào một trò chơi và khi ấy trẻ sẽ không nghe thấy được những gì bạn nói. Giống như người lớn, trẻ em có thể hoàn toàn bị cuốn hút vào một thứ gì đó mà vì vậy không nghe thấy người lớn nói chứ không phải là con đang không nghe chúng ta. Tuy vậy, cha mẹ có thể nhìn thấy khía cạnh tích cực ở đây là con đang rèn luyện cho mình khả năng tập trung và cha mẹ có thể để con tập trung toàn bộ vào lời nói của mình bằng cách đến gần con, nhìn con và nói chuyện trực tiếp.
c, Cha mẹ giao tiếp với con khi chính bản thân mình đang làm một việc khác
Ví dụ ở đây là cha mẹ đang bận nấu cơm hoặc đang phơi quần áo và cha mẹ muốn nhắc con dọn dẹp đồ chơi hay làm bài tập nên cha mẹ nói thật to từ phòng này qua phòng khác. Điều đấy rất nên tránh vì trẻ sẽ rất khó có thể tập trung vào những gì cha mẹ nói. Cha mẹ hãy cố gắng tập cho bản thân thói quen là dành một ít thời gian để đi đến chỗ trẻ và nói trực tiếp cho trẻ nghe. Cơ hội trẻ lắng nghe mình nói cũng sẽ tăng lên nếu bạn hoàn toàn chú tâm vào những gì mình đang yêu cầu trẻ.
d, Cha mẹ đang mắng hoặc chỉ trích trẻ
Đây là một điều mà các gia đình tại VN hay mắc phải. Bản thân chúng ta khi bị mắng hoặc chỉ trích thường có tâm trạng không tốt và khả năng tập trung sẽ giảm đi. Chính vì vậy, khi cha mẹ làm vậy với trẻ, đứa trẻ cũng sẽ cảm thấy không thoải mái và không muốn lắng nghe.
e, Cha mẹ ra lệnh hoặc nài nỉ
“Nhặt đồ lên ngay!”hoặc “Con ơi, con có thể nhặt đồ chơi lên được không?” đều sẽ mang lại một kết quả theo thời gian là trẻ sẽ không nghe lời bạn nói.
f, Hành động và lời nói của cha mẹ không nhất quán
Khi cha mẹ liên tục yêu cầu trẻ nhặt đồ chơi lên, trẻ không nghe nhưng lại không có giải pháp để trẻ chấm dứt hành động này thì chính cha mẹ cũng đang gián tiếp dạy cho trẻ rằng mình vẫn có thể tiếp tục lờ việc này đi được.
2, Làm thế nào để trẻ biết lắng nghe lời cha mẹ?
a, Nhìn trực tiếp vào mắt trẻ
Cha mẹ có thể hạ mình xuống để mình ngang với tầm nhìn của trẻ khi muốn nói chuyện với trẻ. Đây không chỉ là cách hay để chắc chắn rằng trẻ hoàn toàn tập trung vào những gì mình nói mà cũng tạo cho trẻ một hành vi tốt khi thật sự lắng nghe lời người khác nói khi có người nói chuyện với mình.
b, Lắng nghe lời nói của trẻ
Trẻ sẽ học cách lắng nghe lời người khác nói từ chính bản thân cha mẹ. Chẳng hạn nếu cha mẹ tập trung lắng nghe khi trẻ nói chuyện với mình thì trẻ cũng sẽ làm tương tự như vậy khi cha mẹ nói với trẻ.
c, Hãy tìm hiểu vì sao trẻ không lắng nghe lời mình nói
Hãy nghĩ về việc điều gì khiến trẻ không chú tâm vào câu nói của bạn. Bản thân mình có đang yêu cầu trẻ phải tự làm cái gì quá khó với khả năng? Trẻ đang ở trong trạng thái như thế nào? … Đó chính là những câu hỏi mà cha mẹ cần phải trả lời nếu muốn khắc phục vấn đề trẻ không nghe lời.
d, Giữ bình tĩnh
Có 2 lý do để cha mẹ cần duy trì cho mình sự bình tĩnh đó là:
+ Khi bạn tức giận, bạn đang cho trẻ thấy rằng bạn đang mất bình tĩnh.
+ Khi bạn la mắng trẻ, lúc đầu trẻ sẽ nhanh chóng nghe lời bạn nhưng về lâu dài nó sẽ mất tác dụng.
e, Giải thích cho trẻ hiểu rằng việc không lắng nghe là hành động thiếu tôn trọng người khác
Nói cho trẻ biết rằng không nghe hay phớt lờ lời nói của người khác khi họ đang nói chuyện với mình thì không phải là một cách hay để ứng xử với người khác.
f, Thêm chút thú vị vào yêu cầu để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn
Ví dụ nếu cha mẹ cảm thấy bực bội vì trẻ không dậy đúng giờ để đi học, cha mẹ có thể tổ chức cuộc thi xem ai là người chiến thắng khi ra khỏi nhà trước. Sử dụng trí tưởng tượng của mình để khuyến khích trẻ hợp tác thay vì đơn thuần chỉ đưa ra yêu cầu.
g, Để trẻ thử trải nghiệm cảm giác bị phớt lờ
Đảm bảo là trẻ biết trước được rằng bạn sẽ thực hành biện pháp này để trẻ biết rằng bạn không phớt lờ trẻ mãi. Đặt thời gian khoảng 20 phút (nhiều hay ít tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ và cách trẻ phản ứng) và nói với trẻ rằng trong khoảng thời gian ấy bạn sẽ không đáp lại lời của trẻ. Sẽ không mất nhiều thời gian để trẻ hiểu được rằng cảm giác là như thế nào khi có người bạn muốn nói chuyện lại phớt lờ bạn.
3, Lời nhắn gửi
Xây dựng cho trẻ một thói quen giao tiếp tốt là cả một quá trình và cần nhiều thời gian để có được. Thay vì mong đợi trẻ luôn phải vâng lời ngay từ lần đầu tiên cha mẹ nói, hãy nhìn nhận nó như là một quá trình phát triển để trẻ và bạn có thể tiếp tục luyện tập và tạo dựng được cho mình một mối quan hệ bền vững.
